Geachte lezer,
De zomer is al weer een flink stuk op streek, onze innerlijke grond smacht naar het rijke manna der literatuur. Nu we daar toch over begonnen zijn: in deze nieuwsbrief buitelen de letteren over elkaar heen. We raken aan: krachtige Caraïbische poëzie, rake vakantie- en reisromans, bijzondere geschiedenissen en boeken over de wonderen van de natuur.
Meld u aan voor ons poëzie-abonnement! Viermaal per jaar zoeken wij in het rijke aanbod een pakkende bundel voor u uit (à €17,50 – €25,-), die wij met een begeleidend schrijven voor u klaarleggen. Opzeggen kan op ieder moment. De bundel van deze maand ligt eind volgende week voor de abonnees klaar.
De veelal vergeten gedichten van de Caraïben
Het mooi vormgegeven Album van de Caraïbische Poëzieis met zorg samengesteld. Naar thema passeert de rijke poëzie de revue: gedichten over geboorte & dood, over heden & verleden en over taal & natuur – een aanwinst voor de poëzielezer: naast bekenden als Frank Martinus Arion en Radna Fabias, is het een schatkist aan onbekendere namen als Carry-Ann Tjong-Ayong en Alletta Beaujon.
Fictie: een groots huwelijk waarin gehuild wordt en gezwegen
Het gaat goed met Yamin Ghorami: haar carrière zit op de rails, ze heeft een fijne familie en een knappe verloofde; als haar ouders in aanloop tot het huwelijk Joe’s feministische moeder ontmoeten, een vrijgevochten mediabekendheid, zet dit haar verwachtingen in Monica Ali’s Een liefdeshuwelijkop de kop – alsmede die van veel lezers… In Charlotte McConagy’s Ooit waren er wolvenbetekent Inti Flynns reis naar Schotland om een roedel wolven in de Hooglanden te herintroduceren ook een nieuwe start voor zichzelf. Haar verleden wordt op de proef gesteld als een boer dood wordt aangetroffen en de wolven de schuld krijgen. Flynn ruikt onraad en zal ze tot elke prijs beschermen, ook al maakt dat haar verse geliefde tot verdachte. Wie het gelaagde De grote cirkelvan Maggie Shipstead leest, duikt in een avontuurlijke roman over het onstuimige leven van een van de eerste vrouwelijke piloten, en over de vrouw die haar op het witte doek uitbeeldt – een boek vol paralellen gedragen op de vleugels van een soepele, trefzekere stijl. Eva Menasse’s Dunkelbaum zwijgtspeelt zich af tijdens een broeierige zomer die gonst van de geopolitieke onrust; als op een akker een jonge vrouw verdwijnt, ontspint zich kluchtig epos.
Val. (#5): vertrouwelijk klinkende afkorting van Valerie (…)
Even wonderlijk als vermakelijk is Marc KregtingsDe encyclopedie van de val. Aan het fenomeen van de val, en het opstaan dat erop kan volgen, is een kleine 3000 lemma’s gewijd. Naast ‘Balkenende, Jan Peter‘ en ‘Uitglijder‘, ook lemma’s als ‘Denkfout: een verifieerbare val door de logica;’ ‘Schwalbe: Fopduik verricht door voetballers met een bepaald soort humor’; ‘Principes: Oprispingen van de deugd, die op min of meer gezette tijden wegvallen door grappen van de werkelijkheid’ en ‘Hand, Hand in: Manier waarop ouders, als gelegenheidsschommel, met een klein kind lopend enige afstand kunnen overbruggen terwijl het continu valt en daar, door de gelijktijdige horizontale voortgang, steeds meer plezier aan beleeft’. Net als wij, aan Kregting.
Langs en voorbij de grenzen
Dorthe Nors schrijft met even korte zinnen als haar naam doet vermoeden inLangs de kustlijnover een trektocht vanaf Jutland tot aan de Deense wadden, terwijl her en der geschiedenis en cultuur hun opwachting maken. Bernd Brunners doorwrochte, goed leesbareExtreme North, A Cultural Historyricht zijn blik noordelijker, op de imposante fjorden en het genadeloze Noordpoolijs van de sagen, die makers als Wagner en Tolkien inspireerden. Ook de culturele en politieke ficties komen aan bod, die de ontdekking van dit noorden kleurden. In verre verlengde daarvan: in het caleidoscopischeGrensverkenningenzoeken Kester Freriks & Martijn Storms naar de vaak arbitraire grenzen die op oude kaarten ons Lage Land opdeelden – waaronder die tussen eb en vloed en die waarop klokkengelui niet meer te horen viel – en vinden sporen terug in het huidige landschap. InDe wilde vaartproberen Tessa Leuwsha en haar man de eeuwenoude Plantage Frederiksdorp te behoeden voor verval als de pandemie uitbreekt en zand in de raderen strooit. Ontmoedigd besluiten ze in een open boot op zoek te gaan naar hun eigen kern en de overlevingsdrift van de inheemse bevolking en weten op even vindingrijke wijze als de vergeten Surinaamse helden de economische malaise het hoofd te bieden.
Alleen kunst is eeuwig
WieSofia CoppolaForever Youngopenslaat, treedt de wereld van haar films binnen zoals je ook haar tuin binnen zou kunnen treden. Aanvankelijk overvallen door de veelheid van kleuren en vormen, begint het al vlug te kriebelen de plekjes en plaatsjes te verkennen. Naast veel informatie over haar films, waaronder u wellicht The Virgin Suicides,The BeguiledenLost in Translationweleens gezien hebt, is er een schat aan onbekende foto’s, anekdotes en nieuwe beschouwingen opgenomen die met hun frisse invalshoeken haar werk tot leven brengen. Lezen en beginnen aan die filmmarathon, is het devies!
Macht, herstel en openbaringen
Het land van de ǀXam-ka ǃʼē, ook wel bekend als de San, Bosjesmannen of Bushmen, werd onder het Zuid-Afrikaanse bewind afgenomen. Omdat daarbij culturele teloorgang dreigde, stemden zij in 1870 in hun complexe taal te leren aan de Duitse filoloog Wilhelm Bleek en zijn Britse aanstaande Lucy Lloyd. Op basis van hun 60.000 notitieboeken tellende archief waarin behalve hun taal ook de weerslag van hun 50.000 jaar(!) lange bestaan en cultuur belandde, schreef Julia Blackburn haar indrukwekkendeDreaming the Karoo; een even krachtig als ontwapenend boek over het verlies van land en eigenheid, en volgensOlivia Laing‘also a powerful dream of an alternative to our own age of extinciton‘ – inmiddels is de laatste der /Xam-sprekers overleden, een verlies waaraan Antjie Krog haar poëziebundel Liederen van de blauwkraanvogelmet een droeve en opstandige pen wijdde. Julia BoydsA Village in the Third Reichlaat het proces (en en passant het mechaniek) zien waarmee het nationaal socialisme de relatief kleine gemeenschap van het Bavarische Oberstdorf in zijn greep kreeg en perverteerde. Een groot aantal betrokkenen brengt zij in beeld: van nazi-partijleden tot hun slachtoffers, van de weinig invloedrijke burgers tot de ‘nazi’-burgemeester die de vervolgden probeerde te beschermen. Het lelijke gezicht van het fascisme komt deels voort uit de gruwelen voorafgaande wereldoorlog, waar de wonden bepaald niet alleen geestelijk en emotioneel waren. Lindsey Fitzharris‘ schrijft inThe Facemakerover Harold Gillies, een van de eerste plastisch chirurgen uit WOI. Soldaten wier gelaat in die slachtingen misvormd was geraakt (wellicht herinnert u zich nog Paul Alverdes‘ inmiddels helaas uitverkochte roman Het Fluitersvertrek) probeerde hij weer op te lappen – het samenspel van zorg en kunst gaf hen in een voor dergelijke verwondingen intolerante tijd bovendien weer enige moed. In het afwisselend verbazingwekkende, schokkende en verhelderende Serious Moneybeschrijft Caroline Knowles al wandelend door hun omheinde wijken het ongekende leven van de Londense superrijken. Hun rijkdom is dan wel ongelimiteerd, de isolatie en paranoïa die haar nogal eens vergezelt, stelt vragen bij hun geluk.
Schitterende natuurfictie, dito vormgegeven – Vintage Earth-reeks
Een bescheiden greep uit de brede oogst aan natuurboeken
Edward PosnettsStrange Harvestsbrengt met interviews, historisch onderzoek en reisliteratuur het veranderende economische en ecologische landschap in beeld, alsmede hoe wij deze ervaren. De insteek is rijk en divers, steeds gekoppeld aan zeven specifieke natuurlijke producten, waaronder Guano en civet-koffiebonen. In The Zambezi traceert Malyn Newitt op basis van niet eerder gebruikte bronnen de culturele en naturele geschiedenis van de grootste rivieren van Afrika – die behalve natuurgeweld ook de handel tussen en het botsen der civilisaties heeft gekend. De zee is niet van wateris het meest recente boek van Adam Nicolson, winnaar van de felbegereerdeWainwrite Prize for Nature Writingvoor het schitterende The Seabirds Cry. Waaruit bestaat de zee dan wel? Wel: uit een wonderlijke wereld waarin het drama van het leven zich veelal ongezien afspeelt: opofferingsgezinde alikruiken, strijdende anemonen, een wekenlang teder liefdesspel tussen krabben. Emma Marris vraagt zich in Waarom wilde natuur niet meer bestaataf wat de juiste weg naar duurzaamheid en gerechtigheid is voor de niet-menselijke wereld – wat betekent wildernis nog, en tot hoever reikt onze verantwoordelijkheid?
Door deze draden gebeurt het
vindt de stem zijn weg
en ik ben de keel die de stem maakt
en ik ben het oor dat de stem opvangt
een eenzijdige telefonade.
Maar er wordt meegeluisterd
door verre buren en dichtbije vrienden.
(En wie weet door verklikkers
maar ik ben niet bang in het donker.)
Ik hoor ze ademen en ritselen
en soms het bonken van hun hart
van de revolver aan hun slaap gezet
en er weer afgenomen.
Dit is allemaal vertrouwd
hoewel nooit veilig geweest
maar vertrouwd.
Maar buiten mijn stem die de regels spreekt
buiten mijn huid
buitenshuis wacht
ja, wacht wàt?
