Geachte lezer, Het stormde driemaal, bomen waaiden om, dakpannen werden gelicht en in kort bestek viel er regen voor een maand. Het wisselbad van emoties echter, de literatuur, is gelukkig onaangedaan.
Met veel plezier lichten we diverse boeken uit: vertaalde en Engelstalige romans, kinder- en kunstboeken, boeken over zee en over ideologie. Vrij bovenaan vindt u de aankondiging voor de boekpresentatie van hoofdredacteur Peter Nijssen (De Arbeiderspers), waarvoor nog een kaartje te kopen is, en een bijzondere tentoonstellingscatalogus over het werk van een ons ontvallen dichter/kunstenaar. We sluiten af met tollende, woelende poëzie.
Het CPNB heeft door de aanhoudende onzekerheid over de coronasituatie de feestweek van de literatuur dit jaar een maand verschoven; de BOEKENWEEK 2022 vindt plaats van woensdag 9 t/m vrijdag 18 april. De Boekenweek eindigt dit jaar niet op de traditionele zondag, maar op Tweede Paasdag. Tijdens de oorspronkelijke Boekenweek is er in Bijleveld toch iets om naar uit te zien;van zaterdag 5 t/m zondag 20 maart houden we OPRUIMING!
Meld u aan voorons Poëzieabonnement! We verrassen u vier keer per jaar met een volgens ons bijzonder interessante bundel van het moment. De prijzen van de bundels variëren tussen de €17,50 en de €25,-, en u kunt opzeggen wanneer u wilt. De eerste bundel wordt begin april bekendgemaakt en voor u klaargelegd en wordt begeleid door een schrijven van Merijn Schipper, voormalig hoofdredacteur van poëzietijdschrift Awater.
Presentatie debuutroman van Peter Nijssen
Op zondagmiddag 6 maart wordt de debuutromanDe onvoltooidevanPeter Nijssen gepresenteerd. Bijleveld heeft de eer en het genoegen met een kraampje aanwezig te zijn. De boekpresentatie wordt omlijst door stukken die een sleutelrol spelen in het debuut: een eclectische verzameling live muziek van Bach tot Buckley en van Schubert tot Dylan. In De onvoltooide begint Bern, die tijdelijk zonder gezin en werk komt te zitten, aan een essay over onvoltooide moderne kunstwerken, iets waar hij al lang zijn pijlen op had gezet. Tijdens een van zijn lange wandelingen en fietstochten die hij tussen het schrijven door maakt, ontmoet hij iemand, die hem zijn levensverhaal vertelt. Maar wie is die man eigenlijk?
Stadsklooster, 15:00 uur.Voor kaartjes, klik hier!
Literatuur kleurt leven en letter
InMona Awad’sdebuut 13 Ways of Looking at a Fat Girlwas het de humor die naar donkere waarheden verwees, inBunny was de horror tegelijk een even intelligente als komische satire. Ook in All’s Wellraakt Awad aan beide uitersten: de aan chronische pijn lijdende Miranda Finch is een eigenzinnige professor Engels aan een kleine universiteit; haar ouders geld verzekert haar stevige positie. Ze is verantwoordelijk voor de uitvoering van Shakespeare’sAll’s Well That Ends Well, al zou ze niets liever willen dan Macbethte brengen. Door de ontmoeting met drie bijzonder vreemde mannen in een campuscafé, lijkt de weg open om het juk van het systeem af te werpen… De sfeer in A Loving Faithful Animalis van een wat andere aard – na een gruwelijk incident verdwijnt in Josephine Rowe’s talige debuut de door de Vietnamoorlog getraumatiseerde vader van Rue, en terwijl een grote zwarte kat huishoudt in de omgeving van haar Australische dorpje, stort haar zus zich in seksuele affaires en trekt haar moeder zich terug in haar herinneringen. De humor in deze zoektocht naar de bronnen van geweld, zit in de knappe observaties. Zeker zo origineel in aanpak is Sheila Heti’s nieuwe roman over verdriet en liefde. Pure Colourvolgt het leven van Mira en heeft soms mystieke trekjes. Naar Bijlevelds bescheiden mening is het bovendien de enige roman die zich zo’n 40(!) bladzijden afspeelt in het blad van een boom. InMonica Ali’s tweede roman Love Marriagestelt Yasmin Ghorami haar vriend Joe Sangster voor aan haar ouders, Indiase immigranten, aan wie ze tot dan toe altijd heeft geprobeerd tegemoet te komen. Joe’s moeder, een feministische intellectueel, ziet een cultureel diverse familie wel zitten, haar ouders echter…
Verzamel curieuze indrukken in het Starik Museum!
‘U moet mijn huis als een vergrote binnenkant van mijn schedel zien…’ aldus F. Starik(1958-2018) – beeldend kunstenaar, auteur, initiatiefnemer van de Eenzame Uitvaart en gedurende enkele jaren Stadsdichter van Amsterdam. Tot 5 juni 2022 kan men de tentoonstelling F. Starik, Leven als museum over deze ‘verzameling van curieuze indrukken’ bezoeken. In het in kleine oplage verkrijgbare Starik Museum, verkennen dichterVrouwkje Tuinmanen fotograaf Andrea Stultiens de diverse manieren waarop hij zijn levensmotto vormgaf. Ze laten zien hoe hij de werkelijkheid steeds opnieuw vertaalde in woord en beeld.
Liefdessprookjes van een vergeten reis
In Antoinio Moresco’sLiefdessprookjevindt een oude dwaze man troost in de onverwachte liefde van een jonge vrouw. Als hij even onverwacht door de liefde wordt verlaten reist hij af naar het land der doden, en vindt er iets wonderbaarlijks plaats – kortom, net een sprookje. In de eveneens wonderlijke roman Sneeuw, hond, voet van Claudio Morandinizwerft Adelmo Farandola samen met een praatgrage, maar chagrijnige hond en een oude, hem mogelijk bespionerende boswachter door de bergen, en kibbelend brengen ze de winter door te midden van de slinkende voorraden. De smeltsneeuw zorgt in het voorjaar voor een sinistere ontdekking.Winartais de puntgave novelle van de schrijver, dichter, vertaler en socioloog Basuki Gunawan, geschreven in de jaren ’50 en recent afgestoft. Erin keert een jongeman terug naar zijn geboortedorp en treft zijn ouderlijk huis in puin aan. Omdat alles al verloren is, sluit hij zich aan bij een groep even onervaren als onderbewapende onafhankelijkheidsstrijders, met noodlottig gevolg. Silvina Ocampo’sVergeten reisbevat een kleine dertig magisch-realistische verhalen over de jeugd, die het tegendeel van lieflijk is. De kinderen zijn wreed, moordzuchtig soms, en lijken oud geboren. Italo Calvinoprees Ocampo om haar gave het magische in de dagelijkse rituelen te kunnen vangen.
Je wil kroost zijn en nieuw beginnen
Wie wil weten wat hartdokter Harriette Verwey, klimaatactiviste Faiza Oulahsen en zakenvrouw Kenau Simonsdochter met elkaar gemeen hebben, dan is Het begint met een droomecht superleuk. Schrijver Babs Gons en tekenaar Femme ter Haar vertellen je over 20 invloedrijke vrouwen uit Nederland, Suriname en de Nederlandse Antillen. Ze zijn niet eens zo anders dan jij en ik! In Over dames en sieradenlaat Mylo Freeman 50 vrouwen zien voor wie sieraden niet alleen bling zijn, maar ermee iets willen uitdragen. Joke van Leeuwen schrijft in Beginnelingenuitgebreid over de jeugd van 24 opmerkelijke mensen uit de hele wereld, en daarmee ook over de tijd waarin ze opgroeiden. Ze laat zien hoe bijvoorbeeld Frida Kahlo, Anton de Kom, Pelé en Audrey Hepburn als kind en jongere vaak heftige dingen meemaakten. Ze groeiden op in tijden van oorlog en slavernij, of zaten gevangen in eigen huis.
Amper boze sprookjes, wol, wat otters
In Jon Klassen & Mac BarnettsVol met wolvindt Annabel een kistje met wol. Ze besluit een trui voor zichzelf te breien, en als er wol over blijkt, ook een voor haar hond. Nog altijd is de wol niet op, dus maakt ze truien voor haar buurjongen en al haar klasgenootjes. De stad wordt er behoorlijk vrolijk van! Als de rijke hertog van het magische kistje hoort, wil hij het hebben. Maar of er ook voor hem wol inzit? Wie aan wol denkt, zou maar zo aan sneeuw kunnen denken. Niet dat Sneeuwwitwollig is, je kunt er nog geen -bal of -pop van breien, maar toch. Daarbij is het boek vanDaan Remmerts de VriesenMark Janssenbijzonder warm en grappig. (Is sneeuw grappig? – we weten het niet, hoor.) Als op een dag Alfred de Achtste’s kille tweede vrouw een voor haar onprettig onderonsje tussen Sneeuwwitje en de kok hoort, wil ze haar uit de weg ruimen, en de prinses vlucht het bos in. Een Grimmig sprookje, maar goed te doen voor als je een dappere dodo bent. Ook zonder illustraties is Toon Tellegen geweldig, maar Echt boos is wel wat anders wordt er dankzij Marc Boutavant wel heel mooi door. Deze verzameling van korte kinderverhalen die ook voor volwassenen zijn, is een geweldige voorlezer voor wie moe is maar nog niet wil slapen, en gaan over wat een mens mogelijk een beetje boos kan maken. In Nina Ladens lyrische rijmverhaal Gele Kajak gaan twee beste vrienden op avontuur. Dan steekt er een storm op en hoewel hun kajak blijft drijven, raken ze hun peddels kwijt… Gelukkig komt er uit onverwachte hoek hulp en verandert dit geweldige zeeverhaal in een wonderbaarlijke belevenis vol ottergeplons en stralen van alen.
Buitengaats en komt naar binnen
Twee jaar voor haar overlijden in 1962, publiceerde Rachel Carson het helaas profetische blijkende Silent Spring, over het ongebreidelde gebruik van gifstoffen in de landbouw. Haar natuurminnende hart had zij voor een goed deel aan de zee verpand; een van haar andere titels, The Sea Around Us waarin zij verwondering voor het leven in de oceaan paart aan wetenschappelijke kennis,genoot wereldwijde bekendheid, deels doordat zij er een National Book Award in ontvangst mocht nemen. Het lyrische proza was al zichtbaar in het ervoor verschenenUnder the Sea-Wind, dat ooit begon als een 11 pagina lange brochure voor de Amerikaanse Fisheries en uitmondde in haar eerste en persoonlijk favoriete boek, dat de cycli van zeevissen en -vogels door het jaar heen volgt. Haar blikkerende pen blijft ook in The Edge of the Seade wetenschap trouw. Haar derde boek is een precieze studie naar het kustleven van de Atlantische oceaan, dat haar favoriete onderwerp was. De drie boeken zijn te zien als biografie van de oceaan en maken haar tot een van de grote natuurschrijvers van de 20ste eeuw.
Met kunst uit- en inpakken
De Keizerlijke Porseleinfabriek werd een broedplaats voor avant-gardisten, nadat zij door de Rode Garde ter beschikking werd gesteld aan de socialistisch gezinde kunstenaars. De voorraad van onbeschilderde borden diende voor het suprematisme geïnspireerd werk, waarvan Kasimir Malevitsjde grondlegger was. De sterke hang naar geometrisch vormen die hij samen met Wassili Kandinskydeelde, toonde parallellen met het toen furore makende De Stijl– even leek abstractie als een bom in te slaan, overeenkomstig het omslag van Russische avant-garde, Revolutie in de kunst. Het rijk geïllustreerde Christo and Jeanne-Claude, in/out studio biedt een kijkje in het artistieke leven van dit inpakduo. Naast documentatiemateriaal uit publieke archieven en afdrukken van beroemde fotografen alsJános KenderenCharles Wip, bevat het ook foto’s en tekeningen uit privécollecties, vanzelfsprekend aangevuld door weergaven van hun belangrijkste projecten zoals Surrounded IslandsenWrapped Reichstag. De geserreerde foto’s van Maria Svarbovahebben een passende plek gevonden in Swimming Pools. De dertien Slowaakse zwembaden dragen een tijdloosheid uit, en vormen droomachtige achtergronden voor de symmetrisch opgestelde zwemmers, wier reflectie in het haast spiegelgladde water de rol van een kleurige echo aanneemt. Overigens, zou David Lynch wellicht kunnen denken, wat is het lichaam overigens anders dan een echo – waar ziet men die echo het beste anders dan dicht op de huid? Zijn Digital Nudesbevat caleidoscopisch beeld van armen, benen en ongedefinieerde curven dat een claire-obscure-achtige kwaliteit bevat. Kom sowieso weer eens een kijkje nemen bij onze kunstafdeling. We breiden stapje voor stapje de collectie uit.
Glimpen, griezelen en andere gezelligheid
Wie de glimpen wil opvangen van een waaier aan bekende en andere interessante auteurs, neme de bloemlezingen van de relatief jonge uitgeverijHead of Zeus ter hand. In het alom geprezenThe Art of the Glimpsewordt de canon van de Ierse literatuur op de schop genomen; Sinéad Gleeson, die met haar debuut Constellationseen Irish Book Award binnensleepte, zet naast bekenden als James Joyce, Bram Stoker en Edna O’Brian, relatief onbekende queer, vrouwelijke en anderszins ondervertegenwoordigde schrijvers. Daaronder werk vanOein De Bharduin(die voortbouwt op de Ierse orale traditie), van Chiamak Enyi-Amadi (met een achtergrond in spoken word) en van Blindboy Boatclub (satiricus en muzikant). DesireenGhost zijn internationaal georienteerd – wat nog geen reden is ze te laten liggen: in de eerste speelt de crème de la crème het klaar in honderd zinnenprikkelende verhalen haar titel waar te maken; de tweede zal dankzij van P.H. Lovecraft, Hilary Mantel, Annie Proulx en anderen de haren doen rijzen, zonder aanziens des persoons.
Wat dicteert de taal der ideologie?
Mark Hodkinsonwas van kindsbeen af aan een fervent lezer – nogal ongebruikelijk voor een kind uit de arbeidersklasse in Rochdale. De memoires van deze bewonderd journalist, columnist, muzikant, boekhandelaar en uitgever No One Round Here Reads Tolstoyzitten vol levendige anekdotes over de auteurs die hij uitgaf, waaronder over een trampoline springende Simon Armitage, als over zijn ervaringen in zijn vak als boekhandelaar. Philip OltermannsThe Stasi Poetry Circlelaat zien dat naast de CIA, ook de Oost-Duitse geheime dienst een vinger in de literaire pap had. Oost-Duitse officieren en soldaten ontmoetten elkaar wekelijks om zich onder leiding van dichterUwe Bergerde poëzie eigen te maken – niet alleen vanwege de culturele competitie met het Westen, maar ook als verweer tegen de subversieve literatoren uit eigen land. Men wilde subversieve elementen in hun werk kunnen duiden, en beoogde in hun kringen te infiltreren. Amory Gethin, Clara Martinez-Toledo & Thomas Piketty’sOngelijkheid en ons stemgedragbrengt onze stemvoorkeur in verband met factoren als inkomen, opleiding, vermogen, beroep, religie, etniciteit, leeftijd en sekse – voor wie wil weten hoe politieke partijen tegengestelde belangen en identiteiten lijken te verenigen en wat stemmers op populistische politici, zoals Bolsonaro en Trump, met elkaar verbindt. Edward Paice’sYouthquakegaat in op de demografie van Afrika. Het grote percentage jongeren van het moedercontinent is volgens Paice ook relevant voor andere continenten.
De cycloon, die het uitbrult omdat een van de spiesen
van een slaande palm langs zijn oogbol streek
waadt tot zijn knieën door de golfdalen. Op zijn blinde nadering
prikkelt de bliksem, de steltlopende boodschapper, de hemel
met zijn gevorkte passen, als een gespleten elektrisch wensbot
kraakt hij boven de golfdalen. Zijn vrouw, Ma Regen
smijt emmers van het balkon van haar bovenwoning. […]
En toen, als een grote kolenpot met kapen als handvatten, kookte
de Zee een storm klaar. Regendruppels begonnen als heet
vet te sissen. […] In het grijze verticale bos van het regenseizoen
als de vuile zee de voor de doden bedoelde kransen terugdoneert
kon het hele dorp alleen maar luisteren naar de goden in hun razernij.
[…]
Ontketen het feest!
[…]
terwijl ze met hun enorme voeten op het plafond stampten
terwijl de dronken zeegod van wand naar wand deinde:
‘Moeder, die muziek is veel te luid, ik wordt er krabzinnig van’
vervolgens moest hij braken om zijn eigen grap. De mensen baden, maar de goden, moe als ze waren, hielden een fête, en hun fêtes gingen dagenlang door […]
Achille in zijn schuur hoorde viool en macaras
in de telefoondraden, en een geluid als kermen
van Helen, of Zeven Zeeën, blind als een zeil in een regenvlaag.
